Дундговь аймаг

Дундговь аймаг нь 1941 онд Өлзийт сумын нутаг Ембүү дэрсэнэ ус гэдэг газар Шарангад аймаг нэртэйгээр байгуулагджээ. 1942 онд аймгийн нэрийг Дундговь хэмээн өөрчилж аймгийн төв одоогийн оршин байгаа Зоогийн Хар овооны энгэрт суурьшсан.

Дундговь аймаг нь Засаг захиргааны хувьд 15 сум, 68 багтай, 7469,0 мянган га газар нутагтай. Аймгийн нутаг дэвсгэрийн хилийн тойрог 1230 км, нутгийн баруун цэг Гучингийн худгаас зүүн цэг Хөх дэл хүртэл 425 км, хойд цэг Ус хар толгойгоос урд цэг Өвөр цагаан дэрс хүртэл 283 км. Нийт газар нутаг нь тал хээр говийн бүсэд багтдаг.

Аймгийн хүн амын тоо 47500, нийт 14500 өрхтэй.Хүн амын дундаж наслалт 74,71 байгаа нь улсын дунджаас 3,7 насаар их буюу улсын хэмжээнд хамгийн өндөр үзүүлэлт юм.

Аймгийн төв Мандалговь хот нь Монгол улсын нийслэл Улаанбаатар хотоос 265 км зайд оршдог. Нийслэл хотоос харьцангуй ойр оршдог тул бага зардлаар говийн үзэсгэлэнт тал хээр нууцлаг нам гүм байдлыг үзэх боломжтой.

Тал газрын хамгийн өндөр нь далайн түвшнээс дээш 1530 м, хамгийн нам нь 980 м, хамгийн өндөр Дэлгэрхангайн уул далайн түвшнээс дээш 1913 м өндөр өргөгдсөн байдаг.

Аймгийн хүн ардын амьдралын хэв маяг, зан заншил, байгалийн онцлог давуу тал болон нөөц бололцоотой уялдуулан улсдаа дуу хуур, өв соёлын өлгий нутаг гэж алдаршсан. ​

Аймгийн төв болон бүх сумын төв эрчим хүчний сүлжээнд холбогдсон бөгөөд үүрэн телефоны сүлжээтэй. Говийн үзэсгэлэнт газрыг үзэхээр зорин ирж буй гадаад дотоодын жуулчид жил ирэх тусам өсөж байна. Жилдээ нартай өдрийн тоо харьцангуй олон салхи ихтэй тул нар салхины эрчим хүчийг ашиглах өргөн боломжтой. Сүүлийн жилүүдэд уур амьсгалын өөрчлөлтөөс шалтгаалан цөлжилт ихээр явагдаж байгаа тул хотоо ногооруулъя дэд хөтөлбөр хэрэгжүүлж орон нутгийн хэмжээнд мод тарих арчлах үйл ажиллагааг эрчимтэй хэрэгжүүлж байна. 2021-2022 онд аймгийн хэмжээнд 180000 гаруй мод, сөөг тарьсан байна. Говийн бүсийн аймгуудад зориулсан олон стандартын чанарын шаардлага хангасан хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төв, цахилгаан дамжуулах агаарын шугам сүлжээг байгуулсан.

20 мегабайтын хүчин чадал бүхий дулааны станцыг байгуулж байна. Хоногт 3000 метр куб хүчин чадал бүхий биологи цэвэрлэгээтэй цэвэрлэх байгууламж байгуулсан.

МОРИН ТОЛГОЙН ЦАВ ХЭМЭЭХ БАЙГАЛИЙН СОНИРХОЛТОЙ БҮТЭЦ БҮХИЙ ҮЗЭСГЭЛЭНТ ГАЗАРТ НАР САРНЫ СУДАЛГАА, ШИНЖИЛГЭЭ САНСРЫН АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН ХӨТӨЛБӨР ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ ТОМООХОН ТӨВ БАЙГУУЛАГДАХ ГЭЖ БАЙНА. МОНГОЛЫН ГОВЬД МАРС ГАРАГТ СУУРЬШИХ ХҮНИЙГ АМЬД ҮЛДЭЖ, ХҮНД НӨХЦӨЛД ДАСАН ЗОХИЦОХОД БЭЛДЭХ СУРГАЛТЫН ТӨВ ЮМ.

Аж үйлдвэрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлт 2022 оны 12 сарын байдлаар 25,4 тэрбум төгрөг болж өнгөрсөн оны мөн үеэс 17,6 хувиар өссөн байна. Энэхүү өсөлтөд боловсруулах үйлдвэрлэл 21,7 хувь, уул уурхай олборлох үйлдвэрлэл 21,8 хувиар тус тус өссөн нь голлон нөлөөлсөн.

2022 оны жилийн эцсийн байдлаар нийт 1329 ААНБ бүртгэлтэй байна. Үүнээс 610 ААНБ буюу 45,8 хувь нь үйл ажиллагаа явуулж байна. Үүнийг төрлөөр нь авч үзвэл: 72,8% нь ААН, 16,6% нь ТББ, 10,6% нь төсвийн байгууллага байна. Идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа ААНБ-ыг хариуцлагын хэлбэрээр авч үзвэл 61,5% буюу 375 нь компани, 23,0% буюу 140 нь төсөвт байгууллага, 5,9% буюу 36 нь хоршоо, 16 буюу 2,6% нь ОНӨҮГ, 3 буюу 0,5% нь бусад хэлбэрийн ААН байна.